Qram müsbət və qram mənfi bakteriyalar

İnsan üçün patogen olan prokariotlara eubakteriya deyilir ki, bunlar da hüceyrə divarına görə 2 qrupa bölünür:

I. Hüceyrə divarı olanlar

a. Qram müsbət

b. Qram mənfi

II. Hüceyrə divarı olmayanlar

a. Mycoplasma & Ureaplasma- sitoplazmatik membranları 3 qatlı olub, sterol tərkiblidir.

Bakteriya hüceyrəsinin quruluşu

Hüceyrə divarı - sitoplazmatik membranı əhatə edən qoruyucu təbəqədir:

• Bakteriyalara forma verir.
• Baryer funksiyasını daşıyır.
• Bakteriyanın daxilindəki osmotik lizisdən qoruyur.
• Sahib hüceyrə ilə əlaqəni təmin edir.
• Sahib hüceyrəyə birləşmədə rol oynayır.
• Qram üsulu ilə təyin edilə bilir.
• Bakteriyalar tərəfindən törənən xəstəliklərin patogenezində rol oynayır.

Qram müsbət və Qram mənfi bakteriyaların hüceyrə divarında fərqlər:

• Qram müsbət bakteriyalarda hüceyrə divarı quru kütlənin 50%-ini (40-80%) təşkil edir, hüceyrə divarı qalındır.
• Qram mənfi bakteriyalarda hüceyrə divarı quru kütlənin 5-10%-ni təşkil edir, daha nazikdir.

Qram müsbət

• Peptidoqlikanı qalındır.(40 qatlı)
• Teyxoat turşusu vardır.
• C. diphtheriae-də diaminopimelin turşusu vardır.
• Göy, mavi boyanır.

Qram mənfi

• Peptidoqlikanı nazikdir (2-3qatlı)
• Peptidoqlikandan çölə doğru 3 qatı var: lipoprotein, xarici membran və LPS.
• Xarici membranda porinlər vardır ki, bunlar Na, K nasoslarına bənzəyir.
• Sitoplazmatik membran ilə xarici membran arasında periplazmatik sahə var. Fermentlər və proteinlər burada yerləşir.
• Qırmızı rəngə boyanır.

Qram-müsbət bakteriyalara misal olaraq Bacillus, Clostridium, Listeria, Staphylococcus və Streptococcus növlərini göstərmək olar.

Qram-mənfi bakteriyaların bir çox müxtəlif növləri mövcuddur; bunlara misal olaraq Enterobacter, Escherichia, Haemophilus, Klebsiella, Pseudomonas, Salmonella, Shigella və Yersinia göstərilə bilər.