Apnoe
Müəyyən bir müddət ərzində tənəffüsün tamamilə dayanması ilə xarakterizə olunan patoloji vəziyyət
Tərif
Apnoe, müəyyən bir müddət ərzində tənəffüsün tamamilə kəsilməsidir. Bu vəziyyət həm yuxuda, həm də oyaq vəziyyətdə baş verə bilər.
Xarakteristikalar
- Nəfəs hərəkəti yoxdur
- Bir neçə saniyədən bir neçə dəqiqəyə qədər davam edə bilər
- Çox vaxt hipoksiya ilə müşahidə olunur
Səbəblər
Tənəffüs yollarının obstruksiyası, nevroloji xəstəliklər, 70 mmHg-dan yüksək hiperkapniya (orqanizmdə karbon qazının miqdarının artması), hipoksemiya (qanda oksigenin miqdarının azalması) və ya dərmanların dozası aşmaq səbəbindən baş verə bilər.
Mexanizm
Mümkün mexanizmlər bunlardır:
- Tənəffüs mərkəzinin (Medulla oblongata-da yerləşir) zədələnməsi
- Karbon qazının >70 mmHg artması nəticəsində tənəffüs mərkəzində nəfəsalma siqnalının yatırtması
- Tənəffüs yolların bağlanması (asfiksiya)
Kliniki əhəmiyyət
Apnoe müxtəlif səbəblərə bağlı ola bilər, o cümlədən obstruktiv yuxu apnoesi, mərkəzi yuxu apnoesi, nevroloji və ciddi sistemik xəstəliklər. Uzunmüddətli apnoe oksigen çatışmazlığına səbəb olur və həyat üçün təhlükəli ola bilər. Apnoe yuxu zamanı baş verirsə, yuxu keyfiyyətini ciddi şəkildə azalda və gündüz yuxululuğuna, yuxusuzluğa və digər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
- Veasey SC, Rosen IM. Sleep Apnea and Snoring: Surgical and Non-Surgical Therapy. Elsevier; 2009.
- Berry RB, və b. Fundamentals of Sleep Medicine. Saunders; 2012.
- Malhotra A, White DP. "Obstructive Sleep Apnea." Lancet. 2002;360(9328):237-245.
- Moore KL, Dalley AF, Agur AMR. Clinically Oriented Anatomy. 7th ed. Lippincott Williams & Wilkins; 2013.
- Gray H. Anatomy: Descriptive and Surgical. John W. Parker and Son; 1858.
- Netter FH. Atlas of Human Anatomy. Elsevier; 2018.
5 baxış, 0 bəyənmə 22-07-2024
